Van 17 januari tot en met 21 januari was ik, samen met 7 andere leden van de huidige & vorige kern van Jong VLD, uitgenodigd in Israël. Aangezien ik geen specialisatie over het Midden-Oosten heb, heb ik geprobeerd met een open, maar kritische geest naar Israël te trekken. Tijdens deze trip ben ik vooral tot de conclusie gekomen dat Israël een prachtig land is, maar ook een heel ingewikkeld verhaal is.
Hierbij mijn bevinden:
1/ Het eten & klimaat
Kwestie van licht te beginnen, en je niet direct de Palestijnse kwestie op je bord te gooien. Alhoewel… ‘licht’. Israëli’s eten vrij uitgebreid. Lekker, maar heel veel. Denk aan verschillende bordjes met oa humus, olijven, tapenades etc op tafel, met een soort pitabrood. Heel lekker allemaal, maar na de reis toch wel wat bijgekomen. Uit hetgeen we in het museum over Joodse cultuur gezien hebben, is lekker eten eigenlijk een onderdeel van hun cultuur. I like.
Daarnaast was het 20 graden. In januari. Do I need to say more? Tel daar een prachtige omgeving bij en dan zal je snappen dat dit land echt wel een bezoekje waard is.
2/ Het land van de start-ups & technologie
We bezochten de universiteit van Tel Aviv & Jeruzalem, The Junction, Sifriya, Ramot, Star Tau & Yissum over Start-ups & technology. Telkens bleef 1 iets terugkomen: The Start-Up Nation. Een boek geschreven door Dan Senor & Saul SInger, dat bij elke Israëli op het boekenlijstje staat. Het gaat dus over hoe Israël (een land met 8 miljoen inwoners, slechts 65 jaar oud, omringd door vijanden en in continu staat van waken) de meeste start-up bedrijven heeft.
Door onze bezoeken werd die vraag zo’n beetje beantwoord. Eerst en vooral is het een kwestie van mentaliteit. Veel mensen hebben een job overdag of werken halftijds en werken daarnaast aan hun eigen start-up. We bezochten eerst The Junction, opgerciht door Genesis Partners (= een venture capital bedrijf). Dit is een accelerator die werkt met het ‘pay-it-forward’ model. Een team kan 3 maanden (=een wave) begeleid worden door The Junction, krijgt kantoorruimte, samen met andere teams, en volledige begeleiding. In ruil weiden ze zich fulltime aan hun start-up, geven ze na 3 maanden een volledig uitgewerkte demo van hun product en helpen ze mee met de huidige & volgende waves door ervaringen of expertises te delen. Volgens Ms Cohen van The Junction werken Israëli niet graag voor een baas, maar zijn ze graag ‘hun eigen baas’. Daarnaast is er een andere mentaliteit in Israël met betrekking tot falen. Een ondernemer in België die is gefaald, die krijgt levenslang door zowel de staat, de bank als zijn omgeving de stempel van mislukkeling. In Israël wordt dit als een noodzakelijk ontwikkelingstraject beschouwd. Niemand kijkt neer op een falende start-up, maar motiveert je om opnieuw te proberen. Daarnaast zijn in Israël de wetenschappelijke & technologische studierichtingen heel populair, een domein waarin huidige start-ups veel potentieel hebben.
Een overzicht van de start-ups die door The Junction werden begeleid.
Een andere opmerkelijk feit is hoe georganiseerd de universiteiten samenwerken met private bedrijven. We bezochten Ramot (aan universiteit van Tel Aviv) & Yissum (aan universiteit van Jeruzalem).
Ramot is the technology transfer company and its liaison to industry, bringing promising scientific discoveries made at the university to industry's attention. The company provides the legal and commercial frameworks for inventions made by TAU faculty, students and researchers, protecting discoveries with patents and working jointly with industry to bring scientific innovations to the market.
Yissum Research Development Company of the Hebrew University of Jerusalem Ltd. Founded in 1964 to protect and commercialize the Hebrew University’s intellectual property. Ranked among the top technology transfer companies, Yissum has registered over 8,300 patents covering 2,337 inventions; has licensed out 700 technologies and has spun-off 80 companies. Products that are based on Hebrew University technologies and were commercialized by Yissum generate today over $2 Billion in annual sales.
Dus, wat hebben deze 2 instanties gemeen? Ze laten proffen, studenten en onderzoekers toe om zicht te focussen op hun eigen expertise, namelijk onderzoeken/uitvinden en zijn georganiseerd als een bedrijf waarbij ze actief naar de bedrijfswereld stappen om patenten te promoten en om van bedrijven opdrachten (en dus inkomsten) binnen te halen. Verder nemen ze alle praktische afhandelingen van patenten op zich. Een businessmodel dat duidelijk vruchten afwerpt. Deze bezoeken vond ik dus ongelofelijk inspirerend. In België bieden universiteiten zoals Leuven wel ondersteuning aan (dacht ik), maar ik denk niet dat ze samenwerken met een apart bedrijf, met apart management en aparte targets die actief ermee bezig zijn. Misschien een interessante case om uit te leren?
Bij verschillende bezoeken werd ook de link gelegd tussen de verplichte legerdienst en start-ups. Hoe dat zo? Wel: elke 18 jarige in Israël heeft verplichte legerdienst: jongens 3 jaar en meisjes 2 jaar. Uitzonderingen zijn onder meer diepgelovige Joden, de Arabische moslims & christenen. Ondertussen ijveren verschillende leden van de Knesset om voor deze bevolkingsgroepen in plaats van legerdienst, een soort maatschappelijke dienstplicht op te leggen. Door de huidige legerdienst krijgen velen al een opleiding, worden netwerken uitgebreid en worden jongeren van alle lagen van de bevolking en uit verschillende steden samen geplaatst. Behalve een goede integratie, heeft dit logischerwijze ook een nationalistisch gevolg.
3/ Het beloofde land & Jeruzalem
Komt bij jou ook niet spontaan de Bijbelverhalen die je als kind hoorde naar boven bij het horen van de naam Jeruzalem? Bij mij zeker. Als kind (en jonge adolescent) was ik namelijk (door mijn ouders) Getuige van Jehovah. Voor de mensen die deze godsdienst niet (echt) kennen: neen, we mochten geen bloed krijgen. En neen, we vierden geen kerst en verjaardag. En ja, ik had wekelijks 5u Bijbelstudie. Voor de rest was het niet zo erg. Alle, behalve als je een vroegrijp, opstandig kind was met een hele sterke drang naar vrijheid en onafhankelijkheid. Dan is het niet evident. Maar soit, zoals met alle minder leuke ervaringen in je leven, wordt je er meestal wel sterker van. En geloof me: als ik een fanatieke godsdiensteling zou moeten kiezen als gebuur: geef me dan maar een Getuige van Jehovah. Sympathieke mensen. Was gewoon niet mijn ding.
Waarom ik deze trip down to memory lane maak? Wel, mijn bezoek in Jeruzalem was dat namelijk ook. Gedurende jaren heb ik de Bijbelverhalen gehoord van het beloofde volk (de Joden) en van Jeruzalem. Om na al die jaren dan te staan op de Olijfberg: behalve een geweldig uitzicht, was het ook wel een geweldige ervaring. De Klaagmuur, de Al-Aqsamoskee (de gouden koepel), een aantal kerken, de Joodse begraafplaatsen… In deze verwonderlijke stad staat alles op een boogscheut van elkaar. Een van de meest treffende bezoeken vond ik aan de ‘Heilige Grafkerk’. De kerk gebouwd op de heuvel waar Jezus werd gekruisigd en begraven. Waarom ik dit bijzonder vond? Niet zozeer voor het feit dat Jezus daar zou gestorven zijn. Met ouder worden ben ik trouwens nogal atheïstisch geworden. Neen. Ik vond het geweldig omdat in dit ene gebouw verschillende religiën samenkomen. De Grafkerk is sinds 1852 een simultaankerk, in handen van zes christelijke confessies. De hoofdbeheerders zijn het Grieks-orthodox patriarchaat van Jeruzalem, de Rooms-katholieke Kerk (de orde der Franciscanen) en de Armeens-apostolische Kerk voor de binnenkant van het gebouw. In de 19e eeuw kwamen de Syrisch-orthodoxe Kerk van Antiochië, de Koptisch-orthodoxe Kerk en de Ethiopisch-orthodoxe Kerk daarbij.
Geen wonder dat Jeruzalem al eeuwenlang de inzet is van vele religieuze oorlogen.
4/ Het land waar verschillende culturen samenleven
Israël bestaat momenteel uit zo’n 8 miljoen inwoners waarvan ongeveer 75 à 80% Joden en de rest Arabische moslims en Arabische Christenen. De officiële talen zijn Hebreeuws en Arabisch. Alle borden langs de weg staan dan ook in deze 2 landstalen + Engels, evenals alle communicatie gevoerd door de overheid. Iets wat ik in België niet direct zie gebeuren.
Bij ons bezoek aan de Knesset gaf een van de MK’s toe dat ze niet kan ontkennen dat sommige Arabische burgers in praktijk worden gediscrimineerd, bijvoorbeeld op vlak van huisvesting of werk. Eigenlijk een heel vergelijkbaar probleem zoals in de meeste Westerse landen, waar ook een verschil in taal en cultuur vaak aanleiding is tot discriminatie en verschillen in opvattingen. Dit wil de liberale fractie van de Knesset (de Yesh Atid) mee aanpakken door voor iedereen verplichte leger- of burgerplicht, ook voor ultra-orthodoxe Joden, omdat de legerdienst zorgt voor een betere integratie.
Ook tussen de Joodse burgers zelf zijn er veel verschillen: Er zijn seculiere Joden, Ultraorthodoxe Joden, Orthodoxe Joden, Masorti Joden, Liberale Joden, Karaïtische Joden, etc. Vrij ingewikkeld dus. En met soms grote verschillen onderling. Vooral de ultraorthodoxe Joden vallen sterk op. Ook in Antwerpen kan je hen makkelijk uit een groep herkennen (denk aan de krullen naast het gezicht, de hoeden en de lange zwarte kleden). Deze groep wordt vaker getroffen door armoede, aangezien de mannen vaak niet werken (ze willen de Thora bestuderen), en ze vaak (heel) veel kinderen hebben.
Algemene conclusie:
We zijn geweldig goed ontvangen geweest in Israël, kregen een heel boeiend programma voorgeschoteld, en hebben een fantastische trip gehad. Aangezien mijn blog al een stuk langer is uitgevallen dan verwacht, zal ik de volgende keer verder ingaan op de Palestijnse kwestie.